Klinika Prawa WPiA UW - praktyczna forma kształcenia umiejętności i kompetencji społecznych

Krótki opis:

Klinika Prawa to rok kształcenia umiejętności zawodowych i kompetencji społecznych pożądanych w zawodach prawnych w formie szkoleń, warsztatów, seminarium i udzielania porad prawnym osobom potrzebującym. Pozwala na zastosowanie teorii w praktyce, skonfrontowanie wyobrażeń o pracy prawnika z bieżącym doświadczeniem pracy z klientem, angażowanie studentów w działalność społeczną.

Przyczyna wprowadzenia:

Zależało nam na udoskonaleniu procesu kształcenia studentów i studentek kierunku Prawo poprzez stworzenie możliwości stosowania prawa w praktyce, w relacjach z klientami i w celu rozwiązania ich rzeczywistych problemów. Potrzebowaliśmy przestrzeni do kształcenia umiejętności praktycznego zastosowania poznawanej podczas studiów teorii. Dostrzegaliśmy też konieczność uruchomienia takiej formy kształcenia, która sprzyjać będzie rozwijaniu kompetencji społecznych studentów, szczególnie tych pożądanych w zawodach prawniczych, np. postawy pro bono, gotowości do niesienia pomocy prawnej ludziom niezamożnym.

Oczekiwane rezultaty:

Zależało nam na wyposażeniu studentów i studentek w jak najbardziej praktyczne umiejętności oraz zmobilizowaniu ich do podejmowania działalności społecznej. Liczyliśmy na to, że dzięki Klinice Prawa osoby przygotowujące się do zawodów prawniczych już podczas studiów zmierzą się z codziennymi wyzwaniami zawodowymi. Naszym celem było także zaangażowanie społeczności WPiA w pracę na rzecz osób szczególnie zagrożonych pozostawaniem na marginesie życia społecznego, a więc w realizację społecznej misji Uniwersytetu.

Kolejne kroki:

W Klinice Prawa UW (Studencki Ośrodek Pomocy Prawnej przy WPiA UW) studenci i studentki pod opieką wykładowców udzielają bezpłatnych porad prawnych osobom w trudnej sytuacji materialnej. Kształcenie w klinice trwa jeden rok akademicki i obejmuje 4 rodzaje zajęć: 1) szkolenia psychologiczne i praktyczne Skoncentrowane na umiejętności przeprowadzania wywiadu dla uzyskania od klienta potrzebnych informacji, umiejętności udzielania porad prawnych, ochronie własnego zdrowia i integralności psychicznej. Szkolenia psychologiczne mają postać dwudniowych warsztatów na początku każdego roku akademickiego. Klinika organizuje spotkania specjalistyczne, których celem jest zapoznanie studentów z problematyką komunikacji międzykulturowej. 2) seminaria ogólnokliniczne Są to cotygodniowe seminaria uporządkowane w trzy bloki programowe: spotkania poświęcone metodologii i technice pracy w Klinice; cykl spotkań z czołowymi przedstawicielami poszczególnych zawodów prawniczych; spotkania dotyczące działalności organizacji pozarządowych i międzynarodowych, współpracujących z Kliniką. 3) seminaria sekcyjne Cotygodniowe spotkania poświęcone prawnym i praktycznym problemom związanym z daną specjalizacją. Studenci zapoznają się ze specyfiką danej dziedziny prawa, jeśli nie zdobyli tej wiedzy w ramach zajęć uniwersyteckich (np. prawo uchodźcze, prawa osób niepełnosprawnych itp.). Przedstawiają kolegom sprawy, którymi się zajmują, dyskutują w szerszym gronie, pod opieką koordynatora. Studentom oferowane są dodatkowe programy dydaktyczno-naukowe. Np. w ramach sekcji przeciwdziałania dyskryminacji ze względu na płeć organizowane jest we współpracy z innymi klinikami europejskimi seminarium zagraniczne, w ramach którego studenci odwiedzają współpracujące uczelnie: Uniwersytet Humboldta w Berlinie, Uniwersytet Europejski Viadrina we Frankfurcie nad Odrą, Uniwersytet Karola w Pradze. Studenci sekcji sądownictwa międzynarodowego corocznie uczestniczą w rozprawie przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka w Strasbourgu. 4) spotkania z klientami/kami W ramach Kliniki Prawa studenci są zobowiązani stawiać się w biurze Kliniki raz na dwa tygodnie na godzinny dyżur, w czasie którego spotykają się z wcześniej umówionymi klientami i świadczą im bezpłatnie pomoc prawną. Student nie może udzielić porady prawnej klientowi bez uprzedniej konsultacji z koordynatorem i uzyskania jego aprobaty, nie może też udzielać takie pomocy przez telefon. Każda opinia prawna jest przesyłana przez studentów pocztą meilową do koordynatora/ki sekcji i następnie poprawiana według wytycznych przygotowanych przez pracownika naukowego WPIA. Każdy student ma obowiązek dochować należytej staranności w prowadzeniu przydzielonej mu sprawy, zgodnie ze swą wiedzą i umiejętnościami. Wstępną weryfikację spraw i przydzielenie ich do odpowiedniej sekcji tematycznej przeprowadza kierownik biura, w rozmowie telefonicznej lub osobistej z klientem. Klinikę Prawa student może podpiąć do rozliczenia programu studiów jako blok specjalizacyjny.

Korzyści:

Dzięki Klinice Prawa studenci i studentki doskonalą umiejętności zawodowe (przygotowania opinii prawnej, analizy prawnej stanu faktycznego, przygotowania pisma procesowego), wzmacniają kompetencje społeczne i komunikacyjne oraz pracy zespołowej, ponieważ studenci/studentki pracują w zespołach dwu lub trzy-osobowych. Klinika Prawa pozwala także na uwrażliwienie przyszłych prawników/prawniczek na potrzeby najsłabszych grup społecznych. Odbiorcami tej formy pomocy prawnej są bowiem zwykle osoby bezrobotne, bezdomne, z niepełnosprawnościami, emeryci, renciści, ofiary przestępstw, kobiety w trudnej sytuacji życiowej, cudzoziemcy i uchodźcy. Wzrasta dzięki temu stopień ich wrażliwości na kwestie naruszania praw człowieka. Klinika Prawa pozwala też zaspokoić elementarne, najważniejsze potrzeby społeczne związane z dostępem do bezpłatnej pomocy prawnej.

Warunki niezbędne:

Konieczne jest przekonanie o wadze działalności Uniwersytetu na rzecz otoczenia społecznego i jego służebnej roli wobec społeczeństwa, akceptacja dla idei kształcenia poprzez działanie i zwiększania elementów praktycznych w programach studiów oraz gotowość do niestandardowej organizacji zajęć.

Trudności:

Wyzwaniem jest rozliczanie pensum zajęć realizowanych w sposób niestandardowy.